Sakwy rowerowe są jednym z najważniejszych elementów wyposażenia każdego podróżnika rowerowego. Ich świadomy wybór uchroni nas przed przykrymi niespodziankami, które mogą uprzykrzyć nam każdy dzień wyprawy i zamienić podróż w nieustające zmagania się z ekwipunkiem. Mam nadzieję, że niniejszy tekst ułatwi Wam dokonanie właściwego ich wyboru i w przyszłości uchroni przed przykrymi niespodziankami.

Układy konstrukcyjny sakw rowerowych

Sakwy zintegrowane królowały na naszym rynku przez długi czas. Można rzec, że obrazują przeciętne wyobrażenie sakwy rowerowej. Składają się z dwóch dużych, bocznych kieszeni mocowanych do górnej klapy, która stanowi łącznik między kieszeniami oraz jest dodatkowym miejscem na bagaż. Górna klapa zakrywa całkowicie bagażnik i często posiada, paski przydatne do troczenia dodatkowego ekwipunku typu: karimata, śpiwór itp. Sakwy zintegrowane mają system mocowania do bagażnika złożony z kilku taśm i klamer. Boczne komory przytwierdzone są do górnej klapy za pośrednictwem szwów lub, co gorsza – błyskawicznych zamków, często odmawiających posłuszeństwa.

Przeważnie do ich uszycia wykorzystuje się słabszej jakości tkaniny, nie zapewniające odporności na wodę. Dostęp do ich wnętrza najczęściej zapewniają zamki błyskawiczne.
Sakwy tego typu nie są najlepszym rozwiązaniem do zastosowań podróżniczych. Z reguły mało pakowne i niewygodne, nie dają możliwości transportowania bezpośrednio na bagażniku dodatkowego sprzętu (namiot, karimata itp), bowiem górna komora całkowicie to uniemożliwia. Ich niezaprzeczalną zaletą jest niska cena, ale na tym lista pozytywów się kończy.

Innym rozwiązaniem są sakwy boczne. Stanowią one najlepsze rozwiązanie kwestii transportu ekwipunku w trakcie rowerowych podróży. Są niezastąpione nie tylko na długich ekspedycjach rowerowych, ale też znakomicie spisują się podczas krótkich wypadów za miasto. Sakwy takie cechuje niezrównana ergonomia użytkowania oraz bardzo duża pakowność. Charakterystyczne dla tego typu sakw jest ich niezależny montaż po obu stronach bagażnika realizowany za pomocą zintegrowanych systemów wykonanych z tworzywa sztucznego albo metalu.

Systemy mocowania

1. Systemy paskowe. Cechuje je ogólna prostota konstrukcji, mimo to są dość kłopotliwe w montażu. Zakładanie sakw wyposażonych w taśmy i klamry jest pracochłonne i wskazane dla użytkowników o mocnych nerwach, obdarzonych determinacją i dużą siłą spokoju. Ich zdejmowanie, choćby przed wejściem do pociągu, pochłania dużo czasu a szybkie założenie graniczy z cudem. Sakwy z takim mocowaniem są bardzo niestabilne i potrafią podczas jazdy spłatać figla i zwyczajnie odpiąć się od bagażnika. Mają tendencję do przechylania się na jedną stronę pod wpływem nierównomiernego rozłożenia ciężaru.

2. Systemy ze zintegrowanymi hakami. Stosowane są w sakwach bocznych. Charakteryzują się prostotą zastosowanych rozwiązań i wzorcową ergonomią. Najczęściej składają z zaczepów wykonanych z tworzywa. Są łatwe w reparacji, a dostępność części zamiennych jest nieograniczona. Kanonicznym ich przedstawicielem są układy nośne QL1 i QL2 niemieckiej firmy Ortlieb.
Górne haki w QL1 i QL2 mają regulowany rozstaw i można je w prosty sposób dostosować do każdej platformy bagażnika. Hak dolny to w zasadzie rodzaj płaskiego zaczepu, stabilizującego sakwę od dołu. Również i jego można bez trudu dostosować do konstrukcji używanego bagażnika. Górne zaczepy zaopatrzono w blokery eliminujące ryzyko przypadkowego wypięcia się sakw. Są one automatycznie zwalniane w trakcie ciągnięcia za uchwyt służący do zdejmowania i przenoszenia sakw. Funkcjonalność systemów Ortlieba jest identyczna w sakwach dedykowanych do montażu na bagażnikach tylnych jak i przednich, typu low rider.
Również polska firma Crosso aplikuje do swoich sakw zintegrowane z nimi systemy nośne, podobne do tych stosowanych w Ortliebach. Ciekawostką jest, że Crosso nadal ma w ofercie sakwy w odmianie ze starszym systemem mocowania, który ma wielu zwolenników. Jest on oparty na układzie stalowych haków, ale jego zasada działania pozostaje zbliżona do nowoczesnych rozwiązań Ortlieba. Zawodnym elementem jest w nich dolny zaczep mocowany do elastycznej linki, która ma tendencję do przecierania się. Usterka jest łatwa do usunięcia w warunkach domowych, ale jej wystąpienie w trakcie wyprawy mocno komplikuje życie.

Sposoby zamykania

1. Zamki błyskawiczne to zdecydowanie najmniej wygodne i najbardziej usterkowe rozwiązanie.
Poddane naciskowi bagażu mają tendencję do pękania. Używane w trudnych warunkach psują się, wypadają im ząbki, albo ulegają zatarciu. Jeśli to tylko możliwe, unikajmy sakw wyposażonych w zamki błyskawiczne, zwłaszcza gdy służą do zamykania głównej komory bagażowej.

2. Do zamykania sakw często stosuje się zatrzaskowe klamry. Można spotkać sakwy tego typu dodatkowo wyposażone w ściągany linką komin, który wydatnie zwiększa pakowność. Klamry mocowane na paskach klapy okrywającej komorę główną sakwy najczęściej posiadają możliwość regulacji, co wydatnie może zwiększyć pakowność. Są szybkie, wygodne w użytkowaniu i dość niezawodne. Zamykanie sakw zrealizowane w oparciu o zatrzaskowe klamry niestety nie zapewnia wodoodporności na najwyższym poziomie. Należy to wziąć pod uwagę przy pakowaniu i do segregacji bagażu stosować nieprzemakalne worki. Modelowym przykładem sakw zamykanych na zatrzaskowe klamry jest Ortlieb Sport Packer cieszący się znakomitą opinią i szczególnie ceniony za ergonomię użytkowania.

3. Na koniec pozostaje przedstawić najprostszy sposób zamykania sakw rowerowych jakim jest rolowanie. Polega ono na zastosowaniu wysokiego komina komory głównej sakwy, który po zrolowaniu spina się zatrzaskową klamrą. Rozwiązanie to cechuje prostota użycia i niemal całkowita odporność na oddziaływanie warunków atmosferycznych. Jest to znakomite rozwiązanie, bodaj najlepiej zabezpieczające przewożony bagaż. Stopień wodoodporności, łatwość stosowania i niezawodność sprawiają, że zapięcia rolowane zaliczyć należy do najlepszych spośród wszystkich stosowanych w sakwach rowerowych. Wzorcowym tego przykładem jest Roller Classic firmy Ortlieb.

Tkaniny

Materiały do szycia sakw powinny wykazywać się możliwie dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz zachowywać cechy wodoodporności. W tym miejscu należy wyzbyć się złudzeń i zrewidować swoje oczekiwania – nie istnieją tkaniny całkowicie odporne na uszkodzenia oraz zapewniające absolutną wodoodporność. Jak w życiu, tak i tutaj należy pójść na pewne kompromisy, a w tym aspekcie umiarkowany kompromis jest jeden i nazywa się cordura. Jest to tkanina ekstremalnie odporna na przetarcia i wszelkie uszkodzenia mechaniczne. Na rynek została wprowadzona przez amerykańską firmę DuPont. Materiał ten wykonany jest z poliamidu i pokryty cienką warstwą teflonu. Cordura jest obecnie najlepszym materiałem, z którego produkuje się sakwy rowerowe. Modele z niej wykonane należą do najdroższych w ofercie, jednak parametry jakie oferują całkowicie usprawiedliwiają wysoką cenę. Na rynku do wyboru mamy sporą gamę sakw renomowanych producentów wykonanych właśnie z cordury. Ortlieb oferuje cordurowe odmiany swoich klasyków: Roller oraz Sport, Crosso ma Experty, a Extrawheel model Wayfarer.
Poza wysoką ceną, wadą sakw wykonanych z cordury jest jej podatność na zabrudzenia i duża trudność w ich usuwaniu. W zasadzie należy to robić na bieżąco, co i tak nie stanowi gwarancji utrzymania ich w należytej czystości.
Laminowana cordura charakteryzuje się dużą odpornością na deszcz. Dobre sakwy zrobione z takiego laminatu cechują się niemal całkowitą wodoodpornością, zaś odpowiednie ich zrolowanie pozbawia użytkowników zmartwień związanych z ryzykiem zamoczenia bagażu.

Tańszą alternatywą dla cordury są wszelkiej maści materiały wykonane z poliuretanu, zwłaszcza popularne PVC. Materiał taki z powodzeniem sprosta najbardziej wyśrubowanym kryteriom odporności na przemakanie. Jest niestety dość podatny na mechaniczne uszkodzenia, ale za to łatwo go zreperować stosując dedykowane łatki. Nie ma też najmniejszego kłopotu z utrzymaniem PVC w należytej czystości. Największym klasykiem pośród wszystkich sakw rowerowych wykonanych z tego materiału jest słynny Ortlieb Roller w odmianie Classic – najczęściej wybierany model sakwy rowerowej na świecie.
Cała gama tanich sakw zintegrowanych, zrobiona jest z różnych odmian nylonu. Łatwo ulegają one uszkodzeniu i szybko namakają. Nie stanowią przez to dobrej alternatywy dla profesjonalnych sakw wyprawowych.

Mieszczuchy

Sakwy do wyposażenie wcale nie zarezerwowane dla długodystansowych podróżników. Mogą być również znakomitym rozwiązaniem do transportu w warunkach miejskich. Świetnie spiszą się jako sposób transportu sprawunków. Będą też najwygodniejszym rozwiązaniem na okoliczność dojazdów do pracy. Odpowiedzią na takie zapotrzebowanie jest szeroka gama sakw miejskich. Nie muszą one spełniać restrykcyjnych kryteriów eksploatacyjnych, przez to są tańsze i najczęściej bardzo proste w użyciu. Ze wszech miar godne polecenia sakwy miejskie produkuje znana firma Basil. Najpopularniejszym modelem tego producenta jest Basil Mara w odmianie XL. Sakwy zyskały dużą popularność dzięki atrakcyjnej szacie graficznej i solidnemu wykonaniu. Warto zapoznać się też z wyższym modelem Tour, który świetnie posłuży również w trakcie dłuższych wycieczek za miasto. Na koniec wreszcie polecić musimy produkty Blackburna, które świetnie spiszą się w charakterze sakw miejskich, ale mogą także nieźle spisać się w trakcie ambitniejszych przedsięwzięć podróżniczych. Model Local można nabyć w bardzo dobrej cenie. Spełnia on już podstawowe kryteria wodoodporności i nadaje się jako swoisty wstęp do zaawansowanych sakw wyprawowych.

Cała reszta

Żelazną zasadą jest zakup sakw posiadających solidne usztywnienia boków przylegających do bagażnika. Najczęściej wykonuje się je z tworzyw sztucznych. Można też spotkać usztywnienia z grubej tektury, jednak takie rozwiązanie jest prowizoryczne i stosowane tylko w najtańszych sakwach. Podczas deszczu usztywniająca tektura namaka i przestaje pełnić funkcje do jakich jest przeznaczona. Dobrej jakości sakwy posiadają nie tylko płytowe usztywnienia, ale specjalne listwy mocowane do dolnych krawędzi sakw, które chronią je przed przetarciami w wyniku ocierania o elementy bagażnika.

Istotne są również inne detale wykończenia – solidne klamry, czy estetycznie wykonane i podklejone szwy. Fajnie gdy sakwy posiadają dodatkowe funkcjonalności w postaci różnorakich kieszonek wewnętrznych, czy zewnętrznych. Ciekawym rozwiązaniem są dołączanie przez producentów pasy nośne, zmieniające sakwy w torby do noszenia na ramieniu.
Ogólnie zalecam, przy wyborze sakw stosować kryterium prostoty konstrukcyjnej. Podejście takie przekłada się zwykle na dużą niezawodność i funkcjonalność w użytkowaniu.

Godnymi polecenia są wyroby renomowanego, niemieckiego producenta jakim jest Ortlieb. Jego wyroby są świetnie przemyślane i cechują się dużą trwałością. Ortlieb do produkcji sakw używa materiałów najwyższej jakości, dzięki czemu wyroby tej firmy służą użytkownikom przez długie lata. Bardzo fajną i nieco tańszą alternatywą dla Ortliebów jest sprzęt polskiego producenta z Białegostoku – firmy Crosso. Szeroki asortyment jaki Crosso ma do zaoferowania z pewnością zadowoli najbardziej wybredną klientelę. Godne polecenia są również sakwy czeskiej firmy Sport Arsenal. Są dobrze wykonane i zyskują w Polsce coraz większą popularność. Opinie licznych użytkowników potwierdzają dobrą jakość produktów Sport Arsenal. Śmiało również można brać pod uwagę ofertę kolejnej polskiej firmy: Extraweel. Chwalone są też sakwy dużego producenta sprzętu outdoorowego: Vaude.

Privacy Preference Center